Powrót masy ciała sprzed ciąży

Powrót masy ciała sprzed ciąży

W czasie ciąży, ciało kobiety zmienia się i dochodzi do wzrostu masy ciała. Wynika to nie tylko z rozwoju dziecka, ale również z powiększenia macicy, powiększenia gruczołów sutkowych, zwiększenia objętości osocza oraz magazynowania tkanki tłuszczowej. Niekiedy krótko po porodzie pojawia się potrzeba szybkiego pozbycia się nadprogramowych kilogramów, co nie zawsze może być korzystne dla zdrowia.

Przyrost masy ciała w ciąży

Utrata masy ciała po ciąży, będzie dużo łatwiejsza, jeżeli już w czasie trwania ciąży, nie będzie dopuszczać  do nadmiernego przyrostu kilogramów, niezgodnego z ogólnie przyjętymi zaleceniami. Prawidłowy przyrost będzie od masy ciała przed ciążą.

Mamy, które w momencie zajścia w ciążę mały niski wskaźnik BMI, powinny w czasie ciąży przybrać więcej kilogramów, niż kobiety z nadwagą. Z drugiej strony, dążenie do bardzo małego przyrostu, również jest niekorzystne[1].

Utrata masy ciała podczas karmienia piersią

W okresie przez który mama karmi piersią, zapotrzebowanie energetyczne organizmu wzrasta nawet o około 600 kcal w odniesieniu do okresu sprzed ciąży. Kobiety, które mogą i decydują się na karmienie dziecka piersią mają tendencję do szybszej utraty tkanki tłuszczowej[2]. W pierwszym półroczu po porodzie, utrata masy ciała u prawidłowo odżywiającej się kobiety, wynosi około 0,6-0,8 kg/ miesiąc, bez stosowania dodatkowych diet redukcyjnych. Taki proces jest prawidłowy, a sam spadek masy ciała powinien być powolny. W czasie do roku od porodu może dojść do powrotu do BMI sprzed ciąży. Tematem kontrowersyjnym jest stosowanie diet redukcyjnych u kobiet karmiących i bardzo szybki spadek masy ciała po porodzie.

Obsesyjnie dążąc do powrotu do wymarzonej sylwetki, nierzadko nie zwraca się uwagi na aspekty zdrowotne, a skutki nieprawidłowego żywienia w czasie laktacji mogą pojawić się w późniejszych okresach życia. Co prawda, skład mleka matki i jego ilość są względnie stałe, to stosowanie diet, które znacznie ograniczają kaloryczność, może wpływać na jakość mleka wynikającą z jego potencjału immunologicznego oraz przy kaloryczności niższej niż 1500 kcal/d może dojść do znacznego zmniejszenia produkcji mleka lub do zahamowania laktacji.

Dodatkowo, to, że mleko ma stały skład, wynika z priorytetowych potrzeb dziecka. Aby zaspokoić jego zapotrzebowanie, gdy matka nie spożywa odpowiedniej ilości składników pokamrowych z dietą, mogą one być pobierane z rezerw matczynych powodując potencjalne niedobory w organizmie matki. Dieta mamy karmiącej musi pokrywać zapotrzebowanie na wszystkie składniki mineralne i witaminy. Tygodniowa redukcja masy ciała nie powinna wynosić więcej niż ok 0,5 kg tygodniowo[3].

Diety redukcyjne po zakończeniu laktacji

Jeżeli nadszedł moment, gdy dziecko jest stopniowo odstawiane od piersi, a części ciążowych kilogramów nie udało się pozbyć, można zdecydować się na zastosowanie diety redukcyjnej. Najlepszym rozwiązaniem będzie skonsultowanie się ze specjalistą dietetykiem, który ustali jadłospis optymalny dla indywidualnych potrzeb.

• Wendołowicz A., Stefańska E., Ostrowska L.: Żywienie kobiet w okresie ciąży, MONZ 2014;30(2):341-345.
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15883562
• Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji; STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA  2013  T. 10  265-279