Ostropest plamisty
Ostropest plamisty (Silybum marianum ang. milk thistle) jest to roślina, której prozdrowotne właściwości doceniane są od wieków. Pierwotnie stosowano go m.in. do stymulowania produkcji mleka u kobiet, stąd może wywodzić się też nazwa milk thistle- oset mleczny. Już 2000 lat temu stosowano go na dolegliwości związane z wątrobą i woreczkiem żółciowym. Starożytni Rzymianie używali mieszaniny z ostropestu i miodu aby usprawnić przepływ żółci, natomiast w dawnej Wielkiej Brytanii był uznanym lekiem na melancholię[1].
Jakie działanie zdrowotne ma ostropest?
Okazuje się, że medycy sprzed tysięcy lat, którzy wykorzystywali lecznicze działanie ostropestu plamistego, pod wieloma względami mieli rację, co do jego prozdrowotnych właściwości. Aktualne doniesienia naukowe potwierdzają rolę i potencjał tego zioła jako środka leczniczego. Swoje działanie zawdzięcza m.in. wysokiej zawartości sylimaryny- kompleksu flawonoidów, który zawarty jest w nasionach ostropestu. Prozdrowotne działanie ostropestu wiąże się takimi schorzeniami jak: choroby wątroby, hiperlipidemia, zaburzenia koncentracji, osteoporoza czy niska odporność organizmu.
Jak działa ostropest na wątrobę
Sylimaryna ma działanie chroniące wątrobę w kilku mechanizmach: ma działanie przeciwutleniające i wykazuje zdolność do usuwania wolnych rodników, powoduje wzrost stężenia glutationu w komórkach oraz stabilizuje błony komórkowe w hepatocytach. Ponadto, stymuluje syntezę polimerazy DNA, która pomaga odbudowywać komórki wątroby. Potencjalnie, sylimaryna może chronić wątrobę przed różnego rodzaju patogenami: wirusami, substancjami chemicznymi i naturalnymi toksynami [2].
Pozytywny wpływ ostropestu na cholesterol
Przyjmowana w odpowiednich dawkach sylimaryna wykazuje pozytywny wpływ na profil lipidowy. Zmniejsza stężenie cholesterolu LDL oraz ogranicza syntezę cholesterolu w wątrobie oraz chroni przed powikłaniami hipercholesterolemii i może zmniejszać ryzyko rozwoju miażdżycy[2].
Układ nerwowy
Potencjalnie stosowanie suplementów z ostropestu plamistego może poprawić pamięć, ułatwiać naukę i pozytywnie wpływać na funkcje poznawcze. Podejrzewa się, że sylimaryna może ograniczać uszkodzenia mózgu wywołane zatorami, zatruciami czy zapaleniem [2].
Kto nie powinien stosować ostropestu?
Ostropest plamisty i sylimaryna są suplementami uznanymi za bezpieczne. Stosowanie nie wiąże się z występowaniem efektów ubocznych, ale może mieć lekki efekt przeczyszczający. Osoby, które stosują leki nie powinny decydować się na wprowadzenie suplementacji bez konsultacji z lekarzem. Suplementy ostropestu mogą potencjalnie wpływać na działanie doustnych środków antykoncepcyjnych, inhibitorów enzymów wątrobowych, antybiotyków, leków przeciwpadaczkowych, leków potransplantacyjnych i wielu innych- dlatego konsultacja z lekarzem jest konieczna[3]. Spożywanie ostropestu w czasie ciąży i laktacji nie jest zabronione, jednak nie ma badań potwierdzających bezpieczeństwo długotrwałego stosowania go w tych okresach [2].
Jak stosować ostropest?
Dostępne na rynku suplementy to najczęściej kapsułki zawierające sylimarynę lub nasiona ostropestu[2].
Kapsułki | Powinny zawierać 70-80% sylimaryny Dzienna dawka powinna wynosić 100-200 mg sylimaryny, przyjmowanej 2-3 razy dziennie do posiłków |
Nasiona | Powinny być prażone i dodawane do posiłków Dziennie 12-15g w kilku porcjach Może być stosowana jako dodatek do jogurtu, musli, sałatek i innych potraw |
Ostropest niewątpliwie jest bardzo ciekawą roślina o szerokim zastosowaniu w profilaktyce i leczeniu chorób. Należy jednak pamiętać, że żaden suplement nie zastąpi prawidłowej diety i stylu życia, a w przypadku niepokojących objawów – wizyty u lekarza.
Bibliografia
- https://insights.ovid.com/pubmed?pmid=18758279
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25686616
- http://www.liversupport.com/does-milk-thistle-have-contraindications/
Autor

Dominika Pokrywka
Absolwentka kierunku dietetyka na Pomorskim Uniwersytecie Medycznym. https://dietetyk.pl/dominika.pokrywka