Okno żywieniowe – czy to ma sens?

O tym, jak okresowe głodówki (IF) wpływają na nasz organizm.

Przeprowadzone badania wykazują, że po 12-18 godzinach regularnego poszczenia, energia która jest nam potrzebna do funkcjonowania pochodzi w 2/3 z rozpadu WKT (wolnych kwasów tłuszczowych), głównie pobieranych z komórek tłuszczowych (pozostała 1/3 czerpiemy z glukozy, a glikogen wątrobowy nie zostaje całkowicie wyczerpany nawet po 24-godzinnej głodówce). Pewny jest fakt, że nawet pojedyncze okresy głodówki mogą pozytywnie wpływać na nasze metaboliczne biomarkery (takie jak  np. poziom insuliny, glukozy).

Przykładowo pacjenci przed badaniami laboratoryjnymi nie mogą spożywać posiłków przez 8-12 godzin, aby osiągnąć stabilizację badanych parametrów.  Dlatego IF może stać się trwała strategią żywieniową wpływającą korzystnie na nasze zdrowie oraz redukcję masy ciała. Po przeglądzie  obecnych badań  i  dowodów naukowych można stwierdzić że:

• Badania na gryzoniach i innych ssakach potwierdzają hipotezę, że przerywany post poprawia profil metaboliczny, zmniejsza ryzyko rozwoju otyłości, cukrzycy, chorób wątroby (np. niealkoholowego stłuszczenia wątroby), nowotworów i innych chorób przewlekłych.
• Nie wykazano aby IF wpływało szkodliwie na stan fizyczny i psychiczny (np. na nastrój).
• Większość badań nad  IF wykazało istotna statystycznie utratę masę ciała (11 z 13 przeanalizowanych  badań).  IF korzystnie wpływa na redukcję tkanki tłuszczowej jednak dotychczasowe badania nie udowodniły, aby  IF  zapewniał większą utratę wagi niż tradycyjne ograniczenie kalorii w diecie.
• Stosowanie systemu IF wykazuje pozytywny wpływ na tempo naszego metabolizmu. Zaobserwowana że nasz metabolizm zwalnia o 20-30 % dopiero po około 3 dniach głodówki a post trwająca do 48 godzin przyśpiesza naszą przemianę materii.
• IF zmniejsza stężenie glukozy i insuliny oraz poprawia wrażliwość na insulinę i leptynę ( co ma związek z  wielkością apetytu, uczuciem “sytości” oraz tendencją do gromadzenia tkanki tłuszczowej).
• IF może powodować wzrost dopaminy, adrenaliny, noradrenaliny ( które korzystanie wpływają na redukcję tkanki tłuszczowej) oraz hormonu wzrostu (co może zapobiegać katabolizmowi mięśni).
• Niektóre badania wykazały, że IF poprawa lipidogram (obniża cholesterol całkowity i trójglicerydy, podwyższa lipoproteinę HDL) co wpływa prewencyjnie na rozwój chorób układu krążenia.
• Jest zbyt mało badań aby stwierdzić jednoznaczny wpływ schematu IF na już rozwinięte choroby tj cukrzycy, choroby sercowo-naczyniowe, nowotwory, choroba Alzheimera i inne.
• Brakuje danych dotyczących IF uwzględniających inne czynniki takie jak jakość stosowanej diety, aktywność fizyczna, ilość snu.

Okno żywieniowe – czy to ma sens?

Intermittent fasting jest bardzo obiecującym podejściem do sposobu odżywiania oraz utraty kilogramów i poprawy stanu zdrowia. Jednak większość dotychczasowych badań została przeprowadzona na małej grupie badanych, opiera się na danych obserwacyjnych (np. zebranych podczas Ramadamu) lub są to badania na zwierzętach . Na pewno potrzebne są jeszcze duże, randomizowane badania kliniczne  nad działaniem systemu IF aby sprawdzić czy poprawa stanu zdrowia i parametrów metabolicznych jest długotrwała.

Przeczytaj artykuł: Okno żywieniowe czyli polskie „Intermittent fasting”.  Dieta 8-godzinna – zasady.

1. Aksungar F., Sarıkaya M, Coskun A, Serteser M, Unsal I. Comparison of Intermittent Fasting Versus Caloric Restriction in Obese Subjects: A Two Year Follow-Up.J Nutr Health Aging. 2017
2. Cherif A, Roelands B, Meeusen R, Chamari K.Effects of Intermittent Fasting, Caloric Restriction, and Ramadan Intermittent Fasting on Cognitive Performance at Rest and During Exercise in Adults. Sports Med. 2016
3. Harvie MN, Wright C, Pegington M, et al. The effect of intermittent energy and carbohydrate restriction v. daily energy restriction on weight loss and metabolic disease risk markers in overweight women. Br J Nutr. 2013;110:1534–1547.
4. Mattson MP, Longo VD, Harvie M. Impact of intermittent fasting on health and disease processes Ageing Res Rev. 2016 Oct 31.
5. Klein, Y. Sakurai, J. A. Romijn, R. M. Carroll. Progressive alterations in lipid and glucose metabolism during short-term fasting in young adult men. American Journal of Physiology – Endocrinology and Metabolism  1993
6. Ruth E. Patterson i wsp. Intermittent Fasting and Human Metabolic Health – Journal of the American Academy of Nutrition and Dietetics
7. Varady KA, Bhutani S, Klempel MC, et al. Alternate day fasting for weight loss in normal weight and overweight subjects: a randomized controlled trial. Nutr J. 2013
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4516560/table/T2/