NORMY IŻŻ – jak właściwie z nich korzystać?

Czym są, jak właściwie z nich korzystać, czego możemy w nich szukać i kto powinien po nie sięgać?

Normy żywienia to ustalone dzienne zakresy zapotrzebowania energetycznego oraz wszystkich niezbędnych składników odżywczych wyrażane w przeliczeniu na osobę, z uwzględnieniem grup wiekowych i stanów fizjologicznych.

Populację polską podzielono na 19  grup w oparciu o dzielące je różnice, jak wiek, płeć, wskaźnik aktywności fizycznej czy stan fizjologiczny.

Normy ustalono na podstawie aktualnego stanu wiedzy tak, by  przedstawiane  wartości dostarczanych z żywnością  składników zapewniały prawidłowy rozwój oraz pełne zdrowie. Zgodnie z ówczesną nauką pełnię zdrowia gwarantuje równowaga między poszczególnymi składnikami, a normy żywienia stanowią swoistą podstawę do wytyczania ogólnych zaleceń dotyczących realizacji racjonalnego żywienia.

Normy żywienia służą raczej żywieniowcom niż przeciętnej jednostce – nie mniej jednak mogą wskazywać kierunek działań przy tworzeniu planów również osobom niezwiązanym z branżą, chcącym lepiej monitorować swój sposób żywienia.

Wskaźniki dotyczące norm iżż:

RDA określający zalecane spożycie obejmuje ilości danego składnika w podaży dziennej. Nieznaczne odchylenia od podawanej wartości nie muszą oznaczać zagrożenia choć mogą prowadzić do niedoboru lub nadmiaru danej wartości.

Jak głosi definicja, zalecane spożycie to ilość pokrywająca zapotrzebowanie 97,5% zdrowych osób.

EAR to średnie zapotrzebowanie grupy – ilość pokrywająca zapotrzebowanie średnio połowy zdrowych prawidłowo odżywionych członków grupy. Jest to wskaźnik służący do poglądowej oceny spożycia populacji.

Al czyli wystarczające spożycie; dane uzyskiwane w drodze eksperymentalnych badań używane, gdy zalecane spożycie nie jest możliwe do ustalenia.

UL – tolerowany poziom spożycia, to najwyższy próg niewywołujący niepożądanych reakcji .Nie jest właściwie normą żywieniową jednak zważywszy na powszechną dostępność różnego rodzaju dodatków i suplementów diety zakres górnej granicy tolerancji jest coraz częściej uwzględniany.

GDA to wskazane dzienne spożycie więc uśredniona ilość danego składnika dla zdrowej kobiety i zdrowego mężczyzny, obejmująca wartości spożycia białka, węglowodanów, tłuszczu, błonnika oraz sodu w dziennej racji pokarmowej, często dobrowolnie podawana przez producentów żywności.

Jako żywieniowcy powinniśmy opierać się na tychże danych tworząc programy edukacyjne, monitorując podaż żywności na większą skalę, ustalając plany żywieniowe dla osób prywatnych i żywienia zbiorowego oraz oceniając stan odżywienia w poszczególnych populacjach.

Normy Żywności i Żywienia dostępne są na głównej stronie Instytutu a ostatnia nowelizacja pochodzi z 2012 roku.

Od teraz możesz tworzyć jadłospisy zgodne z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ) w TiqDiet.

Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja 2012, redaktor naukowy: prof. dr hab. med. Mirosław Jarosz