Naturalne wsparcie w walce z cukrzycą

Naturalne wsparcie w walce z cukrzycą

Branża medyczna, a także jej niezwykle istotna gałąź, jaką jest farmacja, są obecnie jednymi z najprężniej rozwijających się sfer przemysłu. Drzemie w nich ogromny potencjał, który dzięki obecności właściwych osób, metod i środków może się doskonalić. Naukowcy konsekwentnie poszukują kolejnych rozwiązań, które mają na celu realną poprawę parametrów biochemicznych, rokowań czy chociażby komfortu życia osób dotkniętych różnymi dolegliwościami. Dość niefortunny wydaje się fakt, iż to właśnie istnienie chorób napędza rozwój przemysłu farmaceutycznego i tym samym narzuca konieczność wytwarzania nowoczesnych, często syntetycznych substancji leczniczych.

Na niekorzyść omawianej branży, wielu pacjentów skłania się ku naturalnym sposobom leczenia, np. stosując środki pochodzenia roślinnego. Fitoterapia zyskuje na popularności, szczególnie w kręgach osób zajmujących się medycyną alternatywną, holistycznym podejściem do tematyki człowieka i jego stanu zdrowia.

Cukrzyca

Podążając za definicją PTD (Polskie Towarzystwo Dietetyki), cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, zwłaszcza oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.

Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wynika, że jest to zaburzenie o charakterze globalnym, ponieważ szacuje się, że na świecie w 2014 roku żyło aż 422 mln dorosłych z cukrzycą.

Podjęcie odpowiedniego leczenia i chęć współpracy pacjenta ze specjalistą stanowią klucz do uzyskania pożądanych efektów klinicznych. Dodatkowe wsparcie postępowania leczniczego w postaci zmiany stylu życia i zastosowania konkretnych surowców pochodzenia roślinnego może zoptymalizować terapię, szczególnie w kontekście cukrzycy typu II.

Fitoterapia w cukrzycy – morwa biała

Wśród dostępnych w Polsce ziół, które warto włączyć do terapii zaburzeń związanych z hiperglikemią, na szczególną uwagę zasługuje morwa biała (łac. Morus alba). Morwa biała jest szeroko rozpowszechniona na terenie Azji i zajmuje ważne miejsce w tradycyjnej medycynie chińskiej, gdzie jako wartościowy uważa się każdy człon tej rośliny – liście, korzenie, jak również owoce. Wszystkie te surowce wykorzystywane są w fitoterapii zaburzeń metabolicznych.

Natomiast surowcem, któremu morwa zawdzięcza swoje właściwości przeciwhiperglikemiczne jest liść (łac. Morus albae folium). Zlokalizowano w jego obszarze substancję będącą inhibitorem glukozydaz jelitowych, czyli enzymów przewodu pokarmowego, zajmujących się przygotowaniem dostarczonych z pożywieniem węglowodanów złożonych do wchłonięcia w jelicie cienkim. Obywa się to poprzez rozkład wiązań glikozydowych, czego efektem jest uzyskanie cząsteczek cukrów prostych.

Wykazano, że 1-deoksynojirimycyna (DNJ), znajdująca się w liściu morwy, wykazuje działanie inhibicyjne w przypadku następujących enzymów amylolitycznych (glukozydaz) – alfa-glukozydazy, amylazy, sacharazy, maltazy, izomaltazy, laktazy i trahalazy. Co ciekawe, w konwencjonalnej terapii cukrzycy insulinoniezależnej stosowane są leki (np. akarboza), których struktura wykazuje pewne analogie w stosunku do wspomnianej 1-deoksynojirimycyny. Ponadto inny lek – miglitol – stanowi jego syntetyczną pochodną.

W badaniu porównującym działanie hipoglikemizujące liści morwy białej i leku przeciwcukrzycowego – glibenklamid (łac. Glibenclamidum), które przeprowadzone było z udziałem 24 osób chorujących na cukrzycę typu II, wykazano lepszą kontrolę glikemii w grupie stosującej surowiec roślinny. Dodatkowo odnotowano poprawę parametrów lipidowych – obniżenie wszystkich frakcji cholesterolu, za wyjątkiem HDL-CH, gdzie z kolei zaobserwowano korzystny wzrost stężenia w surowicy.

Podsumowując, naturalne wsparcie walki z cukrzycą w postaci suplementacji preparatów ze standaryzowanym wyciągiem z morwy białej* przekłada się na opóźnienie wchłaniania węglowodanów, ograniczenie ich metabolizmu, a także kontroli (hamowania) poposiłkowego stężenia glukozy we krwi.

Morwa biała – wsparcie, nie tylko w walce z cukrzycą

Morwa biała charakteryzuje się także innym działaniem, wynikającym z obecności antyoksydantów (rutyna, kwercetyna, antocyjany), witamin (witamina C, β-karoten) i składników mineralnych (potas, wapń, cynk, magnez, żelazo). Posiada również właściwości:

• przeciwbakteryjne,
• przeciwwirusowe,
• przeciwutleniające.

Dodatkowo literatura podaje doniesienia o wspomagającym wpływie morwy białej w postępowaniu leczniczym w przypadku:

• choroby nowotworowej,
• choroby skóry (depigmentacji),
• schorzeń układu nerwowego,
• schorzeń układu krążenia.

Co oprócz morwy białej?

Wśród innych surowców roślinnych stosowanych pomocniczo w zaburzeniach metabolizmu węglowodanów znajdują się:

• ziele rutwicy lekarskiej,
• owocnia fasoli zwyczajnej,
• liście borówki czernicy,
• nasiona kozieradki,
• nasiona babki jajowatej,
• liście stewii.

Przy zakupie suplementów diety należy zwrócić uwagę na zawartość standaryzowanego wyciągu, to pozwala określić realną ilość substancji czynnej w konkretnym preparacie. Jest to bardzo ważne nie tylko w kontekście uzyskania potencjalnego efektu terapeutycznego, ale także samego bezpieczeństwa stosowania suplementu.

1. Andallu B, Suryakantham V, Lakshmi Srikanthi B i wsp. Effect of mulberry     (Morus indica L.) therapy on plasma and erythrocyte membrane lipids in patients with     type 2 diabetes. Clin Chim Acta 2001; 314:47-53.
2. Andallu B, Varadacjaryulu N. Antioxidant role of mulberry (Morus indica L. cv. Anantha) leaves in streptozotocin-diabetic rats. Clin Chim Acta 2003;     338:3-10.
3. Butt     MS, Nazir A, Sultan MT i wsp. Morus alba L. nature’s functional tonic. Trends Food Sci Technol 2008; 19:505-12.
4. Choi     EM, Hwang JK. Effects of Morus     alba leaf extract on the production of nitric oxide prostaglandin E2 and     cytokines in RAW2647 macrophages. Fitoterapia 2005; 76:608-13.
5. Hansawasdi     Ch, Kawabata J. α-Glucosidase inhibitory effect of mulberry (Morus alba) leaves on Caco-2 Original Research Article, Fitoterapia     2006; 77(7–8), 568-573.
6. Katsube T, Imawaka N, Kawano Y i wsp. Antioxidant flavonol glycosides in mulberry ( Morus     alba L.) leaves isolated based on LDL antioxidant activity. Food Chem 2006;     97:25-31.
7. Kimura T, Nakagawa K, Kubota H i wsp. Food-grade mulberry powder enriched with 1-deoxynojirimycin suppresses the elevation of postprandial     blood glucose in humans. J Agric Food Chem 2007; 55:5869-74.
8. Musabayane CT, Bwititi PT, Ojewole JA. Effects of oral administration of some herbal extracts on food consumption and blood glucose levels in normal and streptozotocin-treated diabetic rats. Methods Find Exp Clin Pharmacol 2006; 28:223-8.
9. Niidome T, Takahashi K, Goto Y i wsp. Mulberry leaf extract prevents amyloid beta-peptide fibryl formation and neurotoxicity. Neuroreport 2007; 18:813-6.
10. Nowak G. Leki pochodzenia naturalnego. Wydawnictwo Naukowe UMP, 2012.
11. Singab AN, El-Beshbishy HA, Yonekawa M i wsp. Hypoglycemic effect of Egyptian Morus alba root bark extract: effect on diabetes and lipid peroxidation of streptozotocin-induced diabetic rats. J Ethnopharmacol 2005; 100:333-8.
12. Tatoń     J., Czech A., Bernas M., Szczeklik-Kumala Z., Rubiec-Niemirowska A., Kowrach M., Ziołolecznictwo cukrzycy w świetle ocen EBM: od suplementów terapeutycznych do zdefiniowanych naukowo leków. Med. Metab. 2011; 4(15):74-8
13. Rudkowska     E., Smutkiewicz A., Han-Marek M. Zioła w terapii wspomagającej leczenie cukrzycy. Postępy Fitoterapii 3/2006, s. 155-162
14. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2016     Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
15. www.euro.who.int/en/health-topics/noncommunicable-diseases/diabetes
16. www.rynekzdrowia.pl/Rynek-Zdrowia/Przemysl-medyczny-dokad-zmierza,161724.html
17. zapytaj-farmaceute.blogspot.com/2015/01/morwa-biaa.html