Dietetyk z własnym gabinetem. Część II – umowy cywilnoprawne

[Przejdź do części pierwszej]

Angażując innych ludzi w rozwój naszego gabinetu, możemy rozważyć bardziej swobodne, niż praca na etacie, formy zatrudnienia. Wszystko zależy od wzajemnych ustaleń. W niniejszym artykule postaram się przybliżyć temat najczęściej stosowanych umów regulowanych postanowieniami kodeksu cywilnego, czyli umów zleceń i umów o dzieło.

Skierowanie na wstępne badania lekarskie i szkolenie BHP

Warunki pracy osoby zatrudnionej w gabinecie dietetycznym na podstawie umowy cywilnoprawnej, w mojej ocenie, nie determinują wysłania jej na wstępne badania lekarskie, czy szkolenie BHP, pod warunkiem, że czynniki szkodliwe, czy zagrożenia występujące w tym miejscu są znikome lub sama praca nie jest wykonywana w gabinecie lecz np. zdalnie. Ostateczna decyzja jednak zawsze należy do zatrudniającego, który ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy wszystkim zatrudnionym, nie tylko etatowcom.

Podpisanie umowy

Przy umowach cywilnoprawnych nie jest wymagana forma pisemna. Zaleca się jednak jej zachowanie dla celów dowodowych. Ważne jest, aby warunki zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych, nie odpowiadały warunkom zwykle proponowanym na etacie. Respektujmy tę granicę, jeżeli chcemy, w razie kontroli, ustrzec się przed uznaniem np. umowy zlecenia za umowę o pracę.

• Umowa zlecenia jest umową starannego działania, w której zlecający (zleceniodawca) powierza zleceniobiorcy wykonanie określonych usług. Uwaga! Od 2017 roku minimalna stawka godzinowa za wykonane zlecenie będzie wynosiła 13,00 zł brutto (po waloryzacji), a wynagrodzenie będzie płatne co najmniej raz w miesiącu. Do tego czasu, prawo dopuszcza nieodpłatność zlecenia. Przynajmniej w teorii
• Umowa o dzieło jest nazywana umową rezultatu, w której zamawiający zobowiązuje przyjmującego zamówienie do wykonania oznaczonego dzieła za wynagrodzeniem. Minimalne wynagrodzenie nie zostało tu narzucone

Zgłoszenie do ZUS

Zatrudnieni na podstawie umowy o dzieło nie podlegają zgłoszeniom do ZUS, podobnie jak studenci do 26 roku życia zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia. Zleceniobiorcę nie będącego studentem do 26 roku życia natomiast musimy zgłosić w ciągu 7 dni od zatrudnienia do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, wypadkowego (jeżeli zlecenie jest wykonywane w siedzibie zleceniodawcy lub w miejscu prowadzenia przez niego działalności) oraz zdrowotnego. Składka na ubezpieczenie chorobowe, jest dla zleceniobiorcy dobrowolna. Odprowadzać też będzie trzeba składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych (chyba że wystąpiły czynniki zwalniające). Zgłoszenia dokonujemy na druku ZUS ZUA, gdy zleceniobiorca jest zatrudniony tylko u nas lub na druku ZUS ZZA, gdy jest zatrudniony w innym miejscu i tam został już zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, a podstawa składek wyniosła co najmniej wynagrodzenie minimalne za pracę ustalone przez państwo (w 2016 roku – 1850,00 zł). Wówczas u nas zostanie zgłoszony tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.

Odprowadzanie podatku

Podatek dochodowy należy odprowadzić do Urzędu Skarbowego do 20 dnia każdego miesiąca. Wynosi on 18% lub 32% podstawy opodatkowania, zależnie od wysokości dochodu, osiągniętego od początku roku. W ten sposób uzyskamy podatek naliczony, od którego należy jeszcze odjąć składkę na ubezpieczenie zdrowotne, podlegające odliczeniu i mamy wysokość podatku, którą należy wpłacić do US.

Wróćmy jednak do podstawy opodatkowania. Stanowi ją przychód pomniejszony o składki społeczne i koszty uzyskania przychodu (KUP). Przy umowie zlecenia KUP wynoszą 20% wynagrodzenia pomniejszonego o składki społeczne. Przy umowie o dzieło koszty uzyskania przychodu to 20% jeżeli w grę wchodzi tzw. zwykłe dzieło lub 50% – dzieło z przekazaniem praw autorskich.

Co ważne, przy zatrudnieniu na podstawie umowy zlecenia lub o dzieło nie mamy prawa do skorzystania z ulgi podatkowej.

Ewidencjonowanie czasu pracy

Zważywszy na zmiany w przepisach, nadchodzące wraz z 2017 rokiem, dyktujące minimalną stawkę godzinową za wykonane zlecenie, oczywista staje się konieczność prowadzenia ewidencji przepracowanego czasu. Wymóg ten nie dotyczy natomiast umów o dzieło.

Podstawa prawna:

• Art. 304, ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2016 r., poz. 868)
• Pismo Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy w sprawie szkolenia bhp z 2007 roku, sygnatura GNP/426/4560-364/07/PE
• Art. 734. § 1, art. 627 ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380)
• Art. 1 ust. 1a ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 ze zm.)
• § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 września 2016 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r.
• Art. 1 ust. 8, art. 26 ust. 1 projektu ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw
• Art. 1 pkt 3 lit. b ustawy z 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1831 ze zm.)
• Art. 6, ust. 1 pkt 4, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (t.j. Dz.U. z 2009r. nr 205, poz. 1585)
• Art. 66 ust 1 pkt 1e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008r. nr.164, poz.1027, z późn. zm)
• Art. 104 ust. 1 pkt 1c Ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. 2004 nr 99 poz. 1001)
• Art. 2 ust. 1 Ustawy z dnia 13.07.2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. 2006 nr 158 poz. 1121)
• § 1 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz.U. 2009 nr 186 poz. 1444)
• Art. 22 ust. 9 pkt 3, pkt 4, art. 13, art. 26, art. 27 ust. 1, art. 27b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)