Dietetyk psychologiem

Dietetyk psychologiem

Niejednokrotnie przechodząc na dietę myślisz, że najważniejsze jest podczas niej rygorystyczne trzymanie się wyznaczonego planu oraz liczenie kalorii. Podejmujesz wyzwanie, które po osiągnięciu celu w większości przypadków kończy się efektem jo-jo. Wszystko dlatego, że zapominasz o najważniejszym- w wyrabianiu sobie zdrowych nawyków żywieniowych tak samo ważne jak to, co trafia na nasz talerz, jest- to, jak siebie postrzegamy i jak pojmujemy jedzenie. Czy więc dietetyk, który pomaga Ci w osiągnięciu celu powinien być psychologiem? Czy podczas odchudzania niezbędne jest dotykanie sfery psychicznej?

Żywienie, a emocje

To, co jemy bardzo mocno wiąże się z tym, jakie emocje w danym czasie przeżywamy. Być może i jesteśmy zmotywowani, aby przestrzegań zaleceń żywieniowych i staramy się sprostać wymaganiom nowej diety, niemniej zawsze przychodzą momenty kryzysowe, które pokazują, że wrażenie okiełznania menu jest mylne. Mogą one być różne- poczynając od stresu i nerwowej sytuacji w pracy, imprezy rodzinnej, czy po prostu jesiennej chandry.

Część z nas będzie wtedy reagowała odstawienie na komponenty menu- czyli nie spożywała jedzenia w ogóle lub w małej ilości, część- wbrew przeciwnie- będzie rzucała się na produkty spożywcze i jadła to, co aktualnie jest pod ręką, a więc niestety bardzo często słodycze, słone przekąski, dania fast food. Będąc na rygorystycznej diecie również możesz mieć chwile załamania podczas spotkań rodzinnych, czy imprez ze znajomymi. W związku z tym, że tak długi czas „odpuszczałeś/aś” tak wiele produktów, dajesz sobie „wolne” od diety- jesz wszystko, co w zasięgu wzroku w nadmiernej ilości, a następnego dnia bardzo źle się czujesz. Co więc robisz źle?

Motywacja w diecie

Błędem jest nieodpowiednia motywacja i słowo kluczowe „dieta”. Jeśli bowiem prowodytorem do przejścia na zdrowe odżywianie jest tylko i wyłączenie chęć pięknego wyglądu podczas ślubu albo olśnienia faceta na randce- niestety za każdym razem będziesz wpadał/a w błędne koło. Pojmując dietę jako chęć szybkiego osiągnięcia efektu bez myślenia o późniejszych konsekwencjach zawsze bowiem skończysz w tym samym miejscu – po wielu tygodniach lub miesiącach katorgi powróci chęć spożywania wszystkiego, co do tej pory było zabronione i to z nawiązką.

Zacznij od zmiany nawyków żywieniowych. Odchudzania nie pojmuj już jako krótkotrwałej zmiany menu, a transformacji na całe życie! Skończ z nieracjonalnymi dietami i zacznij myśleć o tym, co jesz. Tylko wtedy masz gwarancje, że efekt zostanie osiągnięty. Zacznij od przeanalizowania Twojego menu- szczerego, z wypisaniem wszystkich przekąsek, choćby najmniejszych. Później przeanalizuj, po jakich posiłkach czujesz się źle, jakie produkty potencjalnie Ci szkodzą, tak by móc je wyeliminować z diety.

Na koniec- zmień myślenie. Rozpocznij fantastyczną przygodę z odżywianiem polegającą na smakowaniu coraz to nowych składników i zabawą z tym, co na talerzu. Rób to dla siebie i swojego zdrowia, lepszego samopoczucia, większej chęci do pracy czy pozostałych aktywności. Sam bądź motywacją dla siebie! Nawet, jeśli podejmujesz próbę już któryś raz z rzędu- nie załamuj się niepowodzeniami, tylko idź do przodu! Dzięki temu masz pewność, że każdego dnia jesteś krok dalej do upragnionego celu.

Nie zapominaj jednak również o motywacji zewnętrznej! Jeśli wprowadzasz nowe, zdrowe nawyki porozmawiaj o tym z bliskimi, rodziną i przyjaciółmi. Ich dobre słowo, próbowanie nowych dań, wspólne podejmowanie żywieniowych wyzwań będzie najlepszym motorem napędowym! Dzięki temu wiesz, że nawet, jeśli polegniesz, podniesiesz się szybko, ktoś da Ci przysłowiowego „kopa”. Jak wskazują badania [1] wsparcie bliskich wiąże się z niższym wskaźnikiem lęku niepowodzenia i przyczynia się do wytrwania, pomimo trudności.

Dietetyk jako wsparcie dla diety

Potężną dawką motywacji może być również dietetyk, który pracuje z Tobą nad zmianą nawyków żywieniowych. Jak bowiem pokazują badania, większość niepowodzeń ze zmianą żywienia wynika z braku jasno określonego celu i planu działania, a także niezrozumieniu swojego organizmu [2]. Specjalista jest w stanie z Tobą ustalić konkretny i miarodajny cel do osiągnięcia, a także podzielić go na mniejsze części, które są gwarancją sukcesu [2]. Ponadto świadomość bardzo dużego wpływu nieodpowiednich nawyków na efektywność podjętego wyzwania pozwoli mu skierować Cię na określone tory. Problemów do przepracowania może bowiem być sporo. Poczynając od jedzenia „na lepszy humor”, poprzez topienia smutków w np. czekoladzie, poprzez nieodpowiednie kształtowanie planu dnia i przez to braku czasu na przygotowanie posiłków, a kończąc na nieodpowiednim, bardzo zaburzonym pojmowaniu samego siebie- i myśleniu o tym, że to nasza masa ciała nas definiuje i tylko osoby szczupłe i ładne są szczęśliwe [2].

Praca ze specjalistą nad tymi dziedzinami powoli na określenie skali problemu i znalezienie rozwiązania tej sytuacji, a także naukę radzenia sobie z nią, tak, by problematyczne działania nie miały już miejsca. Zdrowe i racjonalne żywienie zaczyna się bowiem w głowie! Dopóki tam nie przepracujemy sobie pewnych kwestii- zawsze nasza dieta będzie kończyła się fiaskiem. Dlatego osoba, z którą podejmujesz swoje żywieniowe wyzwanie powinna być człowiekiem, który patrzy bardzo holistycznie na Twój przypadek, potrafi dawać zadania do realizacji i wspierać oraz motywować do zmiany tak, by zdrowe nawyki stały się codziennością, a nie tylko chwilowym kaprysem.

Kilka kroków do zmiany nawyków

1. Pomyśl o tym, jakie masz problemy żywieniowe i jak radzisz sobie ze stresem/ radością/ niepowodzeniami? Czy jedzenie traktujesz jako lekarstwo? Wypisz je i zastanów się nad nimi.
2. Zacznij świadomie robić zakupy. Czytaj etykiety, nie poprzestawaj na półśrodkach.
3. Raz na jakiś czas pozwól sobie na coś, co nie należy do Twojej diety (cheat meal). Dzięki temu nie będziesz więźniem diety, tylko jej panem.
4. Podczas wyjazdów rodzinnych/ imprez/ wyjść, kiedy to nie masz możliwości przygotowania swojego menu, staraj się wybierać najzdrowsze produkty z oferowanych. Nie rzucaj się na wszystko, tylko pomyśl, co będzie dla Ciebie dobre.
5. Znajdź motywatora- siostrę, chłopaka/ dziewczynę, rodziców, przyjaciół. Dobra dusza pomoże Ci w tej, nie zawsze łatwej zmianie, zmieniając też siebie na lepsze.
6. Znajdź świadomego dietetyka, który spojrzy na Ciebie holistycznie. Odrzuć alternatywne diety „na moment” i zacznij zmieniać się „na zawsze”.

1. Makara- Studzińska M., Podstawka D., Królik L. Wsparcie emocjonalne a poziom lęku i depresji wśród młodych kobiet stosujących diety odchudzające. Hygeia Public Health 2013, 48(3): 340- 345.
2. Zegan M., Michota- Katulska E., Jagodzińska E., Sińska B. Motywacja do odchudzania u osób z nadwagą i otyłością. www.endokrynologia.viamedica.pl.