Dla kogo dieta białkowo-tłuszczowa?

Dieta białkowo tłuszczowa

Już od kilku sezonów dużą popularnością cieszy się dieta białkowo tłuszczowa. Jak sama nazwa wskazuje, podstawą tego sposobu żywienia jest podwyższona dzienna podaż białka i tłuszczu, natomiast redukcji ulegają pokarmy bogate w węglowodany. W praktyce ogranicza się nie tylko ilość węglowodanów z ogólnej puli, ale zwraca się też uwagę na ich jakość, stąd całkowitemu wykluczeniu powinny ulec produkty bogate w cukry proste. Okazuje się, że diety tego typu znalazły sobie liczne grono zwolenników, co pokazuje chociażby duża liczebność grup tematycznych związanych z omawianym modelem żywienia, które prężnie działają na portalach społecznościowych. Nie ma w tym nic dziwnego, bo właśnie taki sposób żywienia może nieść ze sobą liczne korzyści, jeśli jest prowadzony z głową, a najlepiej pod okiem wykwalifikowanego dietetyka z bogatym doświadczeniem. Przykładem diet białkowo tłuszczowych może być popularna kiedyś „Dieta Kwaśniewskiego”, zwana też „żywieniem optymalnym”, czy diety typu paleo.

Podstawy diety białkowo-tłuszczowej

Należy przede wszystkim wspomnieć, że dieta białkowo tłuszczowa nie polegaja na całkowitym wykluczeniu węglowodanów z diety! Jest to mit bardzo popularny. A tymczasem znaczenie ma ich jakość oraz ilość, a także indywidualne ustalenie ich prawidłowej dziennej podaży w diecie pacjenta. Ta z kolei może być bardzo różnorodna, a ilość możliwych opcji do zastosowania jest sporo, w zależności od tego, z jakim przypadkiem dietetyk pracuje. W praktyce dieta białkowo tłuszczowa daje spore pole do manewru z różnymi przypadkami klinicznymi, a odpowiednia rotacja białkiem, tłuszczami i dostępną pula węglowodanów może dawać zaskakujące efekty. W zależności od przypadku, a także jego poziomu aktywności fizycznej, metabolizmu, ilości tkanki tłuszczowej, czy stanu gospodarki glukozowo-insulinowej indywidualnie szacuje się poziom ilości węglowodanów, który zazwyczaj wynosi w granicach od 80 do 150g/dzień. Resztę puli stanowią białka i tłuszcze, które także są uzależnione od wielu czynników (np. podaż białka będzie wyższa u osób trenujących), ale ostatecznie poziom tłuszczu w takiej diecie jest dominujący.

Dla kogo dieta białkowo tłuszczowa?

Praktyka licznych dietetyków klinicznych działających w Polsce pokazuje, że dieta białkowo tłuszczowa może być targetowania do licznego grona odbiorców, jeśli są prowadzone prawidłowo. Dla kogo zatem takie rozwiązanie będzie korzystne?

• dla osób z widocznymi objawami wytrąconych mechanizmów gospodarki glukozowo-inulinowej, także dla osób z insulinoopornością. Jeśli ilość węglowodanów jest odpowiednio dopasowana i rozplanowana w ciągu dnia, okazuje się, że ten typ żywienia sprawdzi się także u pacjentów  z cukrzycą typu II
• u osób z wysokim poziomem tkanki tłuszczowej, u których przez większość życia główne paliwo stanowiły produkty bogate w węglowodany i cukry proste – gdy wszystkie diety już zawiodły i za każdym razem kończyły się efektem tzw. jo-jo, to dobrym krokiem u takiego pacjenta będzie podjęcie próby przemodelowania diety w kierunku białkowo tłuszczowej

• u kobiet z syndromem przepalenia hormonalnego, zwanym też „syndromem atletki”, który jest wynikiem połączenia diety niskokalorycznej (przy tym zazwyczaj też ubogich w składniki o właściwościach regeneracyjnych, takich jak białka i tłuszcze) z wysoką aktywnością fizyczną, najczęściej typu cardio. U takich kobiet rozwija się zespół licznych zaburzeń na tle hormonalnym, związaną z bardzo niską ich aktywnością. Efektem tego może być min. niedoczynność tarczycy lub zanik menstruacji. Pacjentki takie wymagają kompleksowej regeneracji i wysokiej kaloryki, stąd diety białkowo tłuszczowe zazwyczaj okazują się najlepszym rozwiązaniem
• osoby trenujące sporty wytrzymałościowe i siłowe bardzo dobrze adaptują się na dietach białkowo tłuszczowych, dodatkowo ten typ żywienia jest chętnie stosowany w okresach re-kompozycji czy regeneracji w przypadku osób długotrwale trenujących
• pacjenci przewlekle chorzy, którzy wykazują wysoki poziom stanu zapalnego, a także liczne zaburzenia min. ze strony układu pokarmowego zazwyczaj czują znaczną poprawę na dietach białkowo tłuszczowych. Co więcej taki model diety umożliwia szybkie zwiększenie kaloryki i dostarczenie większej ilości makroskładników, dzięki czemu udaje się uzyskać optymalny poziom regeneracji

Przykładów można wymienić jeszcze kilka, wliczając tu min. pacjentów z zakażeniami grzybiczymi, czy pasożytniczymi, a nawet chorobami na tle autoimmunizacyjnym.

Kompozycja posiłków

Produkty stanowiące pulę makroskładników na diecie białkowo tłuszczowej to najczęściej dobrej jakości mięso, jaja i tłuszcze, także nasycone. Osoby stosujące ten model żywienia często sięgają po czerwone mięso, podroby, produkty bogate w tłuszcze, min. awokado, kokos, olej kokosowy, smalec, orzechy, a w mniejszej ilości po produkty zbożowe i skrobiowe, wybierając raczej np. komosę ryżową, grykę, proso, żyto, czy bataty.

Na codzień dietą wypełniają także liczne warzywa o niskiej zawartości węglowodanów jak warzywa kapustne i liściaste, ogórki, rzodkiewki itd. Działanie takie ma na celu dostarczenie dziennej puli kalorycznej w 3-4 posiłkach i uzyskanie optymalnego poziomu nasycenia po każdym z nich, co z kolei wyklucza ryzyko podjadania.

Plusy diety białkowo tłuszczowej

Jeśli dieta białkowo tłuszczowa będzie zawierała odpowiednią podaż kalorii, indywidualnie rozplanowany rozkład makroskładników i porę ich konsumpcji to w istocie rzeczy, dieta taka może dawać liczne korzyści. Podstawowymi zaletami tego modelu żywienia jest przede wszystkim regulacja hormonów głodu i sytości, optymalizacja pracy gospodarki glukozowo-insulinowej, utrata otyłości typu trzewnego, poprawa trawienia i wchłaniania, regeneracja błon komórkowych – skutkiem tego także tkanek i narządów, regulacja gospodarki hormonalnej min. tarczycy czy hormonów płciowych. Oczywiście w zależności od przypadku, potencjalnych plusów może być jednak o wiele więcej!

Podsumowanie

Indywidualny dobór diety zawsze daje bardzo dobre efekty, niezależnie od tego czy stosujemy dietę typu białkowo-tłuszczowego czy jakąkolwiek inną. Wykwalifikowany dietetyk będzie potrafił zastosować w trakcie opracowywania dieto-terapii skuteczne rozwiązania oraz będzie dążył do osiągnięcia jak najlepszych efektów klinicznych i sylwetkowych w pracy z pacjentem. Jeśli jednak widzisz siebie na powyższej liście osób predysponujących do diety białkowo-tłuszczowej to z całą pewnością warto jej spróbować! Pamiętaj jednak by skorzystać z pomocy wykwalifikowanego personelu, bo źle prowadzona dieta, nawet z założenia najlepsza może się okazać dla Ciebie kolejnym rozczarowaniem.