Czy jak rzucę palenie to przytyję? 

Papierosy a metabolizm. Czy jak rzucę palenie to przytyję? 

„Rzucić palenie? To łatwe. Robiłem to tysiące razy” [Mark Twain].

Pomimo iż to „łatwe”, wiele osób palących boi się zerwać z nałogiem z powodu strachu przed przybraniem na wadze. Znajdą się też takie osoby którym przybyło kilka dodatkowych kilogramów podczas rzucania palenia, lub (o zgrozo!) chcą zacząć palić po to żeby schudnąć. A wszystko to z powodu teorii, że papierosy przyspieszają nasz metabolizm. Czy jest to uzasadnione?

Czy nikotyna wpływa na naszą masę ciała?

Prawdą jest że palenie papierosów może zmniejszać apetyt, obniżać ilość wchłanianych kalorii oraz zwiększać podstawowe wydatki energetyczne organizmu.  Jeden papieros  powoduje wzrost wydatków energetycznych organizmu o około 3% przez około 30 minut.  Ponadto po wypaleniu papierosa pojawia się często uczucie sytości, które może trwać nawet do dwóch godzin. Według sondaży przeprowadzonych przez WHO podczas projektu MONICA ( Monitoring Cardiac Disease ) oraz NHANES II (National Health and Nutrition Examination), wskaźnik masy ciała osób palących był niższy niż u osób niepalących.

Biorąc pod uwagę powyższe fakty, można by oczekiwać, że im większa ilość wypalonych papierosów tym silniejszy wpływ na obniżenie masy ciała. Jednak nie jest to ścisła zależność. Podczas badań CPS-1 (Cancer Prevention Study I ) wykazano, że umiarkowani palacze charakteryzują się przeciętnie niższa masą ciała niż osoby niepalące ,jednak osoby które paliły ponad dwie paczki papierosów dziennie wykazywały skłonność do nadwagi.

Inne badania (John U. i In, Shimokata H i In.) wykazały, że palenie ponad 40 papierosów dziennie może korelować z nadwagą i otyłością.  Możliwe iż jest to spowodowane faktem że palenie papierosów często wiąże się  z antyzdrowotnym trybem życia (brak ruchu, częste spożywanie alkoholu, nieprawidłowa dieta osób palących).

Co wpływa na tycie po rzuceniu palenia?

Liczne badania jaki i „historie z życia wzięte” pokazują, że osoby które rzuciły palenie faktycznie przybrały na wadze. Wzrost masy ciała zależy od wielu czynników tj. dzienna ilość wypalanych papierosów, czas który minął od zaprzestania palenia.  Zwiększenie  masy ciała po rzuceniu palenia może być spowodowane zmniejszeniem aktywności receptorów MC4 (receptor melanokortyny  mający podstawowe znaczenia w podwzgórzowym regulowaniu apetytu, przekazuje sygnał o sytości do ośrodków mózgowia). Wpływa na to również fakt, że nikotyna zmniejsza nasz apetyt.

Jednak głównym powodem przytycia jest zwiększenie ilości pobieranych pokarmów (o około 200-300 kcal) oraz niekontrolowane podjadanie kalorycznych przekąsek. Nasze zmysły wracają do równowagi, próbujemy przezwyciężyć głód nikotynowy, często sięgając po produkty wysokokaloryczne.

Pomimo, że palenie papierosów w jakiś sposób wpływa na nasz metabolizm oraz na masę ciała, to trzeba pamiętać o tym, że sprzyja otłuszczaniu organów wewnętrznych co z kolei może prowadzić  do rozwinięcia insulinooporności, zespołu metabolicznego oraz  cukrzycy typu II.  Palenie papierosów powoduje ogólne wyniszczenie naszego organizmu, przyczynia się do rozwoju nowotworów, chorób układu oddechowego i układu sercowo-naczyniowego, przyśpiesza proces starzenia. Wymienione powyżej negatywne skutki palenia to tylko kropla w morzu konsekwencji.

Reasumująć,  pomimo obaw przed przytyciem, nie powinniśmy zastanawiać się ani chwili nad tym, czy rzucić palenie czy nie. Nawet jeśli zyskamy kilka dodatkowych kilogramów, w efekcie długotrwałym i tak wyjdzie nam to na korzyść. Natomiast poprzez odpowiednią dietę, aktywność fizyczną i samokontrolę jest to do wykonania, bez przybierania na masie ciała.

1. Cholero A., Fach D., , Paccaud F.,  Cornuz J., 2008, Consequences of smoking for body weigt, body FAT distribution, and insulin resistance, The American Journal of Clinical Nutrition, 87, 801-809
2. Dallosso H.M, James W.P, 1984, The role of smoking in the regulation of energy balance,  International Journal of Obesity, 8, 365-375
3. Essen A., Bueman B., Tobro S., Skovgaard I.M, Strup A., 2005, The appetite-suppressant effect of nicotine is enhanced by caffeine, Diabetes, Obesity and Metabolizm, 7, 327-333
4. John U., Hanke M., Rumpf H.J, Thvrian J.R, 2005, Smoking status, cigarettes per day, and their relationsheip to overweight and obesity among former and current smokers in a national adult general population sample, J Obes Relat Metab Disord, 29, 1289-1294
5. Męczekalski B.,  Czyżyk A., Warenik-Szymankiewicz A., 2008 „Rola genów w powstawaniu otyłości. Współczesne poglądy, patogeneza, aspekty kliniczne” Klinika Endokrynologii Ginekologicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
6. Rasky E., Stronegger W.J, Friedl W., 1996, The relationship between body weight and patterns of smoking in women and men, International Journal of Epidemiology, 25, 1208-1212
7. Shimokata H., Muller D.C, Andres R., 1989, Studies in the distribution of body Fat. III. Effects of cigarette smoking, JAMA, 261, 1169-1173
8. World Health Organization. Tobacco: deadly in any form or disguise. WHO, Geneva 2006. Adres: http://www. who.int/tobacco/communications/events/wntd/2006/ Tfi_Rapport.pdf
9. Vaisse C., Clement K., Guy-Grand B., Froguel P.:1998, A frameshift mutation in human MC4R is associated with a dominant form of obesity. Nat. Genet. ; 20: 113–114.