Czym jest bulimia i jakie są jej objawy?

Czym jest bulimia?

Mimo, że zachowania takie jak “wilczy” czy “byczy” głód były opisywane już w starożytności, to terminu “bulimia nervosa” użyto po raz pierwszy w 1979 roku, kiedy opisano ją jako “złowieszczy wariant anoreksji”.Jest to poważna choroba, która dotyka głównie młodych kobiet. Charakteryzuje się spożywaniem jedzenia w niekontrolowanych ilościach, co prowadzi do zachowań kompensacyjnych, mających na celu uniknięcie przyrostu masy ciała.  Osoby chorujące na bulimię, najczęściej utrzymują masę ciała na poziomie BMI powyżej 17,5[1].

Jakie są objawy bulimii?

Osoby chorujące na bulimię są bardzo często niezadowolone z wyglądu własnego ciała i obsesyjnie dążą do uzyskania atrakcyjnej, w ich oczach, sylwetki. Napady żarłoczności mogą pojawiać się z różną częstotliwością od kilku epizodów w miesiącu, do kilku dziennie. W trakcie, spożywane są niekontrolowane ilości żywności, najczęściej wysokokalorycznej[2].

Do diagnozy bulimii stosuje się następujące kryteria:

• niemożliwa do pohamowania potrzeba spożywania dużej ilości jedzenia, po których następują zachowania kompensacyjne:
• zachowania przeczyszczające: głównie prowokowanie wymiotów (dotyczy 60% chorujących), ale też stosowanie środków moczopędnych i przeczyszczających
• zachowania nieprzeczyszczające: intensywne ćwiczenia, głodówki, wypluwanie żywności, stosowanie środków hamujących łaknienie
• strach przed nadmierną masą ciała[2,3]

Dodatkowo, u niektórych chorujących na bulimię można zaobserwować:

• zmiany na skórze dłoni
• nieprzyjemny zapach z ust
• zmiana koloru zębów i paznokci
• przyjmowanie dużej ilości płynów[2]

Jakie niebezpieczeństwa niesie ze sobą bulimia?

Bardzo często bulimia może być przez dłuższy okres czasu niezauważana przez najbliższe otoczenie. Osoby chorujące, potrafią ukrywać swoje zaburzenie- potrafią wymiotować po cichu i stosują różne wymówki. Długotrwałe zachowania, z którymi wiąże się bulimia, mogą bardzo negatywnie wpłynąć na stan zdrowia i prowadzić do ciężkich powikłań m.in.:

• zmiany zapalne nabłonków przełyku i jamy ustnej
• niedrożność jelit lub przewlekłe biegunki
• choroby zębów i przyzębia
• częste bóle głowy, omdlenia i drgawki
• zaburzenia pracy nerek
• zaburzenia pracy mięśni, w tym serca[3,4]

Czy dietetyk może pomóc osobie chorującej na bulimię?

Mimo, że bulimia jest zaburzeniem psychicznym, gdzie terapia powinna być prowadzona przez lekarza psychiatrę, to pomoc dietetyka jest bardzo istotna. Terapia dietetyczna powinna być wdrożona już na początku leczenia i może być istotna na etapach takich jak:

• ocena dotychczasowego sposobu żywienia oraz analiza stanu odżywiania
• interwencja żywieniowa, gdzie ustala się zapotrzebowanie na poszczególne składniki żywności i monitoruje stan odżywienia osoby chorej oraz prowadzi dokładną edukację w zakresie zasad prawidłowego żywienia i znaczenia prawidłowego odżywiania
• monitorowanie i pomoc po zakończonej terapii

W żywieniu osoby chorującej na bulimię można spotkać się z wieloma trudnościami. Pacjent często musi być nauczony normalnego żywienia się od nowa- istotne jest stopniowe wprowadzanie regularnych posiłków i normalnych porcji żywności.

Początkowo nie należy jednak wprowadzać produktów wysokotłuszczowych i wysokocukrowych, a kaloryczność diety należy zwiększać stopniowo. Prowokowanie wymiotów oraz stosowanie środków moczopędnych czy przeczyszczających powoduje odwodnienie oraz utratę ważnych elektrolitów, takich jak sód i potas. W komponowaniu diety, warto zwrócić uwagę na te składniki. Dodatkowo wykluczyć należy kawę, mocną herbatę i alkohol[3,4].

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK49308/
2. A Szpytman, I Brukwicka, Z Kopański , R Kollár , M Kollárová , B Bajger, E Bojanowska: O bulimii historycznie i współcześnie: JOURNAL OF PUBLIC HEALTH, NURSING AND MEDICAL RESCUE  2016:1: 17-20
3. https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0002-8223(11)00712-7
4. DIETETYKA-ŻYWIENIE W ZDROWIU I CHOROBIE-MONOGRAFIA: Praca zbiorowa pod redakcją Klaudii Pujer-EXANTE: Wrocław 2016: s.69-72: ISBN 978-83-65690-05-0