BMI – skuteczne narzędzie czy przeżytek?

BMI – skuteczne narzędzie czy przeżytek?

Body Mass Index, znany również jako wskaźnik Queteleta II, to współczynnik masy ciała od lat wykorzystywany przez specjalistów do określania parametrów pacjentów i szeregowania ich w poszczególnych przedziałach siatek centylowych.

Jest to wskaźnik uzyskiwany z ilorazu wyrażonej w kilogramach masy ciała oraz kwadratu wysokości podanej w metrach. Zakres wartości tego współczynnika został opracowany wyłącznie dla dorosłych.

W celu określania i porządkowania wartości masy ciała u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia stworzono specjalne siatki centylowe odpowiadające stopniowi rozwoju dla danego wieku i w danej populacji.

BMI jest wskaźnikiem bardzo prostym w użyciu i tym samym, najpewniej, stosowanym w większości przypadków narzędziem przy ocenie masy ciała.

Podwyższona wartość BMI świadczy o ryzyku wystąpienia mnogiej ilości schorzeń jak m.in. choroby układu sercowo-naczyniowego, zespół metaboliczny, cukrzyca typu II, nadwaga czy otyłość; tak więc przydatność oznaczania go jest niebagatelna i ma spore znaczenie w działaniach prewencyjnych.

Klasyfikacja BMI

• < 16,0 – wygłodzenie
• 16,0–16,99 – wychudzenie
• 17,0–18,49 – niedowaga
• 18,5–24,99 – wartość prawidłowa
• 25,0–29,99 – nadwaga
• 30,0–34,99 – I stopień otyłości
• 35,0–39,99 – II stopień otyłości (otyłość kliniczna)
•        ≥ 40,0  – III stopień otyłości (otyłość skrajna)

Wskaźnik BMI został opracowany dla przeciętnej populacji, stąd też na poziomie jednostkowym jest niedoskonały i może zawierać spory margines błędu.

Wynika to z faktu, że nie uwzględnia proporcji masy mięśniowej, tkanki tłuszczowej i kostnej; dla przykładu – osoba muskularna o wysokiej procentowej zawartości tkanki mięśniowej uzyska wyższy niż przeciętnie wynik BMI co błędnie zaklasyfikuje ją do grupy z nadwagą lub otyłością.

I odwrotnie – osoba w wieku starczym posiadająca wyższy procent tkanki tłuszczowej (również tej wisceralnej, której BMI również nie obejmuje) niż jej odpowiednik w młodszym wieku – tym samym BMI może bagatelizować potencjalne zagrożenia plasując taką osobę w przedziale wartości prawidłowych.

Wskaźnik BMI

Tym samym nasuwa się więc wniosek, że kalkulator BMI jest właściwym narzędziem kontroli nad masą ciała populacji jednak niezupełnie adekwatnym wskaźnikiem do diagnozowania indywidualnego.

Znanych jest już wiele bardziej precyzyjnych metod diagnostycznych jak choćby wskaźnik WHR określający poziom otłuszczenia wewnętrznego, pomiary fałdów tłuszczowo-skórnych czy BIA.

Czy wiesz, że TiqDiet posiada funkcję integracji z analizatorami składu ciała?

Możesz wprowadzić m.in takie dane:

• Masa ciała,
• Obwód talii,
• Wzrost,
• Obwód bioder,
• BMI,
• TBF,
• TBW,
• TBM.

Więcej o tej funkcji możesz przeczytać tutaj : Integracja z analizatorami składu ciała

1. Bogusław Pawłowski, Małgorzata Rozmus-Wrzesińska: Atrakcyjność względnej masy i kształtu ciała. W: Bogusław Pawłowski: Biologia atrakcyjności człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2009, s. 111.
2. Bogusława Baranowska, Barbara Krzyżanowska-Świniarska: Zaburzenia odżywiania. W: Piotr Gajewski, Andrzej Budaj, Wiktoria Leśniak, Ewa Niżankowska-Mogilnicka, Filip Mejza, Witold Bartnik, Łukasz Streszyński, Barbara Jarząb, Ewa Płaczkiewicz-Jankowska, Franciszek Kokot, Robert Drabczyk, Andrzej Hellman, Bogdan Ochrem, Irena Zimmermann-Górska, Jan Sznajd, Marek L. Kowalski, Agnieszka, Padjas, Anna Członkowska, Marek Bodzioch, Maciej Krzakowski, Krzysztof Krzemieniecki, Wojciech Wysocki, Piotr Zaborowski, Janusz Szajewski, Konstanty Szułdrzyński, Jacek Łuczak, Roman Jaschke, Miłosz Jankowski, Bogdan Solnica, Jacek Mrukowicz, Grzegorz Goncerz & Bartłomiej Rogorz: Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych 2013. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2013, s. 1402
3. WHO :: Global Database on Body Mass Index